پسماندها و بازیافت

اخبار مربوط به زباله و بازیافت

پسماندها و بازیافت

اخبار مربوط به زباله و بازیافت

کارگاه آموزشی و تخصصی سراسری"باروری ابرها در ایران"


کارگاه آموزشی و تخصصی سراسری"باروری ابرها در ایران" که از روز سه شنبه هفته جاری در محل مرکز تحقیقات و مطالعات باروری ابرها در یزد آغاز شده بود، عصر امروز پایان یافت.
به گزارش ایرنا،شرکت کنندگان در این کارگاه دوروزه ضمن بررسی و جمع بندی روش های بارورسازی ابرها،به بررسی نقاط قوت و ضعف اجرای این شیوه پرداختند.این کارگاه در آستانه آغاز طرح بارورسازی ابرها در بخشی از مناطق کشور، با همکاری شرکت های آب منطقه ای و ادارات کل هواشناسی کشور برپا شد.

هدف از برگزاری کارگاه یاد شده،آشنایی مسوولان و کارشناسان آب منطقه ای و هواشناسی کشور با شرایط و نحوه باروری ابرها اعلام شد.
در کارگاه مورد اشاره که با حمایت سازمان هواشناسی کشور و مجتمع آموزشی و پژوهشی صنعت آب و برق اصفهان برپا شد ، 80 نفر از مسوولان و کارشناسان هواشناسی،اساتید16 دانشگاه کشور و کارشناسان آب منطقه ای کشورحضور داشتند.
در این کارگاه همچنین درباره آخرین فناوری ها و دانش فنی بارورسازی ابرها در دنیا و ایران بحث و تبادل نظر شد.
هفت مقاله از سوی کارشناسان کشور به این کارگاه ارسال شده بود که در آن ارائه شد.
پیشتر اعلام شده بود،پروژه بارورسازی ابرها از نیمه آذر ماه امسال در شش استان یزد، فارس ، کرمان ، اصفهان ، مرکزی و قم اجرا می شود.

ثبت وقوع بهمن در مناطق قطبی مریخ

  [ November 11, 2008 10:20 PM ]


آغاز زمستان مریخی به محققان این شانس را داد تا بتوانند با استفاده از دوربینهای فضایی بهمنهای مریخی را به ثبت برسانند.
گروهی از محققان دانشگاه برن نوعی پدیده بهمن مانند را در قطب شمالی مریخ مشاهده و با استفاده از دوربین HiRISE به ثبت رساندند.این محققان در حال مشاهده و بررسی خاک یخ زده مریخ به این پدیده برخورد کردند که نشان دهنده میزان زیادی از غبار و برف در دامنه صخره ای 500 متری است.

به گفته اختر شناسان طی زمستان مریخی، دی اکسید کربن به صورت شبنم هایی منجمد درآمده و در قسمت شمالی این سیاره برف ایجاد می شود. عمق برف در مناطق قله ای این صخره به 2 الی 3 متر و در دامنه آن به 30 سانتیمتر می رسد.
با آغاز تابش خورشید در این سیاره، دی اکسید کربن مجددا از حالت منجمد به حالت گاز درآمده و در انحنای دامنه صخره، میزان گازهای جوشان به اندازه ای است که توانایی ایجاد بهمنی با پهنای 100 متر و سرعت 80 کیلومتر بر ساعت را داشته باشد.
دوربین فضایی HiRISE تاکنون موفق به ثبت 9 بهمن مریخی در مناطق قطبی شده است که به گفته محققان نشان دهنده فعالیتهای مریخ بیش از آنچه انتظار می رود، خواهد بود.
این بهمن‌ها به دلیل غالب بودن ذرات یخ به نسبت برف، به "بهمنهای خشک" که در کوه های رانگل آلاسکا به وفور رخ می دهد شباهت دارد زیرا برف و یخ در این بهمنها با شن و خاک مخلوط شده و با سرعت به سمت دامنه حرکت می کنند.

این بهمن ها برای اولین بار در سال 2006 در کوه های رانگل آلاسکا مشاهده شد و به دلیل خشک بودن به بهمن های مریخی شباهت فراوانی دارند.

تهیه و تنظیم : گروه اینترنتی نیک صالحی

تولید پلاستیک از باکتری با هدف کمک به محیط زیست

محققان در راستای توسعه فناوریهای دوستدار محیط زیست به استفاده از باکتریها در تولید پلاستیکها روی آورده اند. به گزارش خبرگزاری مهر، این تکنیک نوین بر پایه اتخاذ استراتژی نوین دانشمندان در استفاده از سایر جایگزینها برای نفت خام و گاز طبیعی در تولید پلاستیک ارائه شده است.
دانشمندان شرکت Genomatica Inc در سان دیاگو اعلام کردند که باکتری E. coli که عمدتا در روده وجود دارد را می توان با انجام تغییرات مهندسی ژنتیکی برای تولید 4-Butanediol یا BDO به عنوان ماده اولیه مورد نیاز در تولید مواد پلاستیکی به کار برد.
نکته مهم این است که BDO به صورت طبیعی برای این باکتری سمی است اما زنجیره های جدید آن به گونه ای مهندسی شده اند که می توانند سطوح بالایی از BDO را تحمل کنند.
به عقیده دانشمندان این تکنیک نوین می تواند پیامدهای مثبت زیست محیطی به دنبال داشته باشد.

بازیافت فاضلاب‌ها

بخش عظیمی از فاضلاب‌های تصفیه شده در نهایت در محیط دفع خواهند شد. با توجه به این موضوع، آب‌های سطحی و بسترها و سفر‌ه‌های آب‌زیرزمینی که از دریافت کننده‌های نهایی سیستم‌های تصفیه و دفع فاضلاب هستند و همچنین تجهیزات بازیافت فاضلاب باید در فاصله مناسبی نسبت به واحد های تصفیه فاضلاب قرار گیرند تا بتوانند کمترین خطرات زیست‌محیطی را به همراه داشته باشند.

یکی از روش‌های متداول در دفع فاضلاب‌ها، کاهش غلظت و انتقال آن به آب‌های سطحی است. در سال‌‌های اخیر، با توجه به کمبود منابع آب آشامیدنی و پیامدهای ناشی از بحران جهانی آب، استفاده از فاضلاب تصفیه شده به عنوان بخشی از منبع آب مورد نیاز در بخش‌های مختلف مورد توجه قرار گرفته و به همین دلیل، استفاده از جریان‌های خروجی تصفیه فاضلاب در حوزه کشاورزی و ایجاد فضای سبز در پارک‌ها و حاشیه بزرگراه‌ها و جاده‌ها به عنوان طرحی جدید در بسیاری از کشورها به مرحله اجرا درآمده است.

فرانک فراهانی‌جم


کاربرد سیستم لجن فعال در تصفیه

در مراحل گوناگون تصفیه، مقادیر مختلفی لجن تولید می‌شود که باید با استفاده از راهکارهای مناسب، تولید لجن اضافی در سیستم‌‌های تصفیه را به حداقل برسانیم. از جمله روش‌هایی که برای دفع لجن در تصفیه فاضلاب مورد استفاده قرار می‌گیرند می‌توان به روش هضم هـوازی و بـی‌هـوازی، سـوزانـدن لـجـن، بـسـترهای خشک‌کننده و تغلیظ لجن اشاره کرد.

در روش هضم هوازی، لجن تولید شده در قسمت‌های مختلف سیستم برای مدت طولانی هوادهی می‌شود. با استفاده از این روش، میزان لجن دفعی در مراحل بعدی تصفیه کاهش می‌یابد، اما در روش هضم بی‌هوازی، لجن ته‌نشین شده برای مدت زمان معینی در یک محفظه بسته نگهداری می‌شود تا به مایع و گازی که عمدتا حاوی متان است، تبدیل شود.

در تصفیه‌خانه‌های کوچک شهری و صنعتی از روش خشک کردن لجن روی بسترهای شنی به وسیله جریان هوا برای آبگیری از لجن استفاده می‌شود که از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه است. سوزاندن لجن ازجمله روش‌های دیگری است که برای دفع لجن مورد استفاده قرار می‌گیرد.

منظور از سوزاندن لجن تبدیل مواد آلی به مواد اکسید شده یعنی دی‌اکسیدکربن، خاکستر و آب است که معمولا در تصفیه‌خانه‌های با ظرفیت متوسط و بالا در تمامی فرآیندهایی ــ که در انتخاب روش مناسب برای دفع لجن با محدودیت مواجه‌اند ــ از این روش استفاده می‌شود.

در تصفیه بیولوژیکی در تصفیه‌خانه که می‌تواند به صورت هوازی یا غیرهوازی انجام شود، تصفیه ثانویه به کار می‌رود که استفاده از لجن فعال از روش‌های رایج در این فرآیند است. سیستم لجن فعال از یـــک رآکــتــور تـشـکـیــل شــده اســت کــه در آن میکروارگانیسم‌های موجود در فاضلاب به صورت معلق در معرض هوادهی قرار می‌گیرد.

در بخش دیگر این سیستم در محفظه جداسازی، فاز جامد از مایع جدا می‌شود. علاوه بر این، سیستم لجن فعال مجهز به یک سیستم برگشتی است که مواد جامد جدا شده از فاز مایع را به رآکتور بازمی‌گرداند. یکی از مهم‌‌ترین ویژگی‌های این روش، شکل‌گیری مواد جامد لخته شده و قابل ته‌نشینی در سیستم است که در تانک‌های ته‌نشینی از فاضلاب جدا می‌شوند.

تصفیه بی‌هوازی نیز از دیگر روش‌های رایج در تصفیه ثانویه است که در هضم لجن نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. با توجه به این که انجام این روش در تصفیه فاضلاب به هیچ نوع تجهیزاتی نیاز ندارد، روشی ارزان‌قیمت است که در مقایسه با روش‌های هوازی، زمان ماند مورد نیاز آن بسیار بیشتر است، اما بـوی بـد حـاصل از فرآیند بی‌هوازی سبب ایجاد محدودیت‌هایی در استفاده از این روش در مناطق شهری شده است.


پرتوهای تلفن همراه رشته‌های DNA بدن را پاره می کند

به گفته یک استاد دانشگاه اشعه تلفن همراه موجب پارگی رشته‌های DNA بدن شده و به طور کلی بحث توارث و ژن را درگیر می کند.


دکتر جواد آریانژاد در گفت و گو با خبرنگار موبنا اظهار داشت:مساله ای که باید در استفاده از تلفن همراه مورد توجه محققان قرار بگیرد، دوز مشخص استفاده از این وسیله ارتباطی برای مبتلایان به بیماری‌های گوناگون است.
وی با بیان اینکه برای مثال میزان استفاده از تلفن همراه در افراد دیابتی که در برابر امواج آسیب‌پذیرتر از افراد سالم هستند، باید متفاوت باشد یادآور شد: تحقیقات پژوهشگران در زمینه اثرات میدان الکترو مغناطیسی تلفن همراه (940 مگاهرتز) روی هموگلوبین خون که وظیفه حیاتی حمل اکسیژن از ریه به بافت‌ها را بر عهده دارد، نشان می دهد که میدان الکترومغناطیسی تلفن همراه موجب تغییرات ساختاری در هموگلوبین و کاهش پیوند اکسیژن با پروتیین می‌شود.
وی افزود: اختلال در عملکرد هموگلوبین، موجب آزاد سازی اکسیژن بیشتر در بافت و در نهایت بروز ناهماهنگی در واکنش‌های بدن می‌شود.این استاد بیوشیمی تاکید کرد: اثرات سوء تغییر ساختاری هموگلوبین خون تحت تاثیر امواج تلفن همراه تنها به آزادسازی بیش از حد اکسیژن در بافت محدود نمی‌شود، بلکه بر سایر وظایف هموگلوبین هم تاثیر منفی می‌گذارد.
دکتر آریانژاد با تاکید بر اینکه این پدیده در بررسی اثرات امواج در بیماران تالاسمی هم مشاهده شده است، تصریح کرد: در این مورد از نظر ساختار هموگلوبین، ساختمان سوم آن که عامل اصلی عملکردهای این مولکول است، دچار تغییر شد.وی با بیان اینکه پرتوهای تلفن همراه رشته‌های DNA را پاره می کند، افزود:طبق پژوهش های صورت پذیرفته، اثر اشعه الکترو مغناطیسی تلفن همراه روی ساختار پروتیین‌ها، آنزیم‌ها و DNA نشان داده که اشعه موبایل موجب پارگی رشته‌های DNA می‌شود و به طور کلی بحث توارث و ژن را درگیر می کند.به گفته این استاد دانشگاه پاره شدن رشته‌های DNA بسیاری از بیماری‌ها را به دنبال دارد که یکی از مهمترین آنها سرطان است که امکان دارد این بیماری به علت درگیری DNA به نسل‌های بعدی هم منتقل شود.

تولید ظروف قابل بازیافت از پلیمر های زیست تخریب پذیر ...

دکتر امید رضا هاشمی ضمن بیان موارد فوق می افزاید: پلیمر های زیست تخریب پذیر بر دو پایه طبیعی و سنتزی تولید می شوند. پلیمر های بر پایه مواد طبیعی بر اساس پلیمر های با منشاء حیوانی یا گیاهی می باشند. عمده ترین و شاخص ترین مواد اولیه طبیعی که در دنیا برای تولید پلیمر های زیست تخریب پذیر مورد استفاده قرار می گیرد، پلی ساکارید ها و به مخصوص انواع نشاسته ها می باشند. نشاسته نیز از گندم، ذرت، سیب زمینی، برنج و غیره قابل حصول می باشد. تنها برای استفاده از این پلیمر ها در صنعت بسته بندی که نیاز به مواد مقاوم به محیط های آبی دارد می باید ماهیت این ترکیبات از آب دوست (هیدروفیل) به آب گریز (هیدرو ذوب) تغییر یابد.
به گفته وی، فرآیند تولید این پلیمر ها در شرکت کیمیا شیمی زنگان شامل سه مرحله اطلاح نشاسته ذرت، افزودن مواد کمکی و اکستروژن یا تهیه آمیزه نهایی می باشد. در مرحله نخست نشاسته ذرت گونه خوراکی توسط گروه های استری کننده واکنش داده شده و تغییر ماهیت هیدروفیلی به هیدرونوبی نشاسته صورت می پذیرد. در مرحله بعد، به نشاسته اصلاح شده مواد افزودنی مانند موم عسل، اسید های چرب گیاهی و غیره جهت ارتقای خواص فیزیکی پلیمر چون براقیت، نرمی و مقاومت گرمایی اضافه می گردد. پس از اختلاط در مخلوط کن های گرمایی ویژه، این مواد به بخش اکستروژن منتقل می شوند. در مرحله نهایی نیز آمیزه تهیه شده به صورت آمیزه ای یکنواخت به صورت گرانول تهیه شده و پس از رطوبت گیری (گاز گیری) آماده استفاده در فرآیند های مختلف می گردد.
گرانول های تهیه شده، پس از طی مراحل فوق وارد یک دستگاه اکسترودر با طراحی سیلندر و مارپیچ مختص پلیمر های گیاهی شده و پس از خروج از دای T شکل به صورت ورق وارد کلندر می گردد. در کلندر ضخامت ورق ها تنظیم شده و پس از پرس شدن و کاهش دما به صورت رول جمع آوری می شود. رول ورق گیاهی با عرض مناسب بسته بندی و آماده ارسال به بخش ترموفرمینگ یا تولید انواع ظروف بسته بندی می شود. در بخش ترموفرمینگ نیز ورق ها با ضخامت پهنای معین وارد دستگاه ترموفرمینگ شده و پس از پیش گرم شدن در دمای 80 درجه سانتی گراد به شکل محصول نهایی در می آید.
محصولات کلی این شرکت شامل انواع گرانول برای استفاده در انواع فرآیند های پلاستیک از جمله تولید اسباب بازی، ظروف تزریقی، بادی و ترموفرمینگ، انواع ورق برای استفاده در فرآیند های مختلف و ظروف نهایی ترموفرم شده برای کاربرد در بسته بندی مواد غذایی است. ظروف تهیه شده از این پلیمر های زیست تخریب پذیر در صورت مدفون شدن در خاک تحت پنج عامل شامل میکرو ارگانیسم های خاک، دما، رطوبت، اکسیژن و فشار خاک حداکثر در مدت شش ماه تجزیه شده و می پوسند.
از جمله مزایای این پلیمر های زیست تخریب پذیر می توان به تولید از نشاسته اطلاح شده ذرت، سازگاری با محیط زیست، عاری بودن از اثرات مضر پلاستیک های نفتی در تماس با مواد غذایی، تولید از مواد اولیه طبیعی تجدید پذیر، تقویت صنایع کشاورزی و مصرف انرژی کمتر در فرآیند های تولید را عنوان نمود.

ابداع تکنیکی نوین برای استفاده مجدد از گازهای گلخانه ای ...

دانشمندان تکنیک منحصر به فردی برای تبدیل گازهای گلخانه ای به ترکیبات شیمیایی موثری نظیر کربنات های چرخشی ارائه کردند. به گزارش مهر، در این تکنیک نوین که در دانشگاه نیوکاسل انگلیس ابداع شده است، گازهای گلخانه ای نظیر دی اکسیدکربن به ترکیباتی شیمیایی موثر موسوم به کربنات های چرخه ای تبدیل می شوند. این تکنیک جدید از سوی مایکل نورت استاد برجسته شیمی آلی از دانشگاه نیوکاسل انگلیس ابداع شده و گفته می شود تحولی بنیادین در دانش مقابله با گازهای گلخانه ای ایجاد می کند. تیم تحقیقاتی این پروژه معتقد است، با استفاده از این فناوری مدرن می توان سالانه تا 48 میلیون تن دی اکسید کربن تلف شده را دوباره مورد استفاده قرار داد. بر اساس محاسبات صورت گرفته با استفاده از این تکنیک جدید آلایندگی هوا در انگلیس تا چهار درصد کاهش می یابد. کربنات های چرخه ای به طور گسترده ای در فرآیند تولید محصولاتی نظیر حلال ها و از جمله حلال رنگها، بسته بندی های تجدیدپذیر و سایر فرآیندهای شیمیایی به کار برده می شوند. بر اساس گزارش ساینس دیلی، این تکنیک جدید مبتنی بر استفاده از کاتالیزور برای ایجاد واکنشی شیمیایی میان دی اکسیدکربن و یک اپوکسید است که نتیجه آن تبدیل دی اکسید کربن تلف شده به کربنات های چرخه ای است. این تکنیک در حالی ابداع شده است که هم اکنون تقاضای جهانی برای کربنات های چرخه ای در حال افزایش است.

درباره بازیافت زباله با ورمی کمپوست ...

کی از مهم ترین مشکلات هزاره سوم چگونگی برخورد با زباله های تولیدشده به وسیله بشری است که همواره در حال تغذیه از محیط پیرامون برای رفع نیازهای خود است. سالیانه میلیون ها تن زباله های آلی دفن یا سوزانده می شود و علاوه بر اینکه هزینه های کلانی صرف حمل، دفن یا سوزاندن زباله ها می شود، مشکلات زیست محیطی فراوانی را نیز به همراه دارد. برای نمونه در روش دفن زباله، با خطرات ورود نیترات ها و دیگر مواد آلاینده به آب های زیرزمینی روبه رو هستیم و محدودیت های فراوانی را نیز در امر تهیه فضاهای بیشتر برای دفن آلاینده ها داریم. یکی از راه حل های بسیار موثر برای حل کردن این مشکلات و مبارزه و خنثی سازی اثرات نامطلوب زباله ها تبدیل آنها به کود است که نه تنها باعث رهایی جوامع بشری از معضلات به وجود آمده، می شود بلکه مزایای فراوانی را نیز برای وی به ارمغان می آورد که سبب حفظ منابع طبیعی موجود و به دست آمدن سودهای اقتصادی کلان می شود. در سال های اخیر روش ها و فناوری های تولید کود از زباله های آلی به طور گسترده یی از لحاظ علمی و عملی در حال گسترش است. یکی از مهم ترین این روش ها استفاده از کرم ها در تولید کود از زباله های شهری است که «ورمی کمپوست» یا «کمپوست کرمی» نامیده می شود.
    
    «ورمی کمپوست» محصول تجزیه، تخمیر و فساد مواد آلی موجود در زباله های مناطق شهری و به خصوص زباله های خانگی یا زباله های کشاورزی و زراعی است که تحت شرایط خاص و کنترل شده تولید می شود. در این فرآیند زباله های آلی اعم از زباله های میوه ها، سبزیجات، ضایعات کشاورزی و دیگر ضایعات ارگانیک توسط نوع خاصی از کرم های خاکی تحت عنوان Eisenia foetidae به کود تبدیل می شود. این کرم ها با بلع مواد آلی و دفع آنها از طریق سیستم گوارشی خود نوعی کود تولید می کنند که از لحاظ میزان عنصرهای غذایی بسیار غنی و از دانه بندی مناسبی نیز برخوردار است.
    
    عبور آرام، مداوم و مکرر مواد از مسیر دستگاه گوارش کرم خاکی همراه با اعمال خرد کردن، ساییدن، به هم زدن و مخلوط کردن آن در بخش های مختلف این مسیر و آغشته کردن این مواد به انواع ترشحات سیستم گوارش این جاندار مانند کربنات کلسیم، آنزیم ها، مواد مخاطی، متابولیت های مختلف و میکروارگانیسم های دستگاه گوارشی و بالاخره ایجاد شرایط مناسب برای سنتز اسیدهای هومیک در مجموع منجر به تولید ماده یی می شود که خصوصیاتی کاملآً متفاوت با مواد فرو برده شده پیدا می کند که «ورمی کمپوست» خوانده می شود.
    
    این کود از لحاظ کیفی ماده یی سرشار از مواد هومیک و عناصر غذایی به فرم قابل جذب برای گیاه است و همچنین دارای انواع ویتامین ها، هورمون های محرک رشد گیاه و آنزیم های مختلف است. از لحاظ ظاهری به صورت دانه یی شکل و به رنگ تیره و عاری از هرگونه بوی نامطبوع است و دارای قابلیت های بالایی برای عرضه تجاری است. از مزایای این کود نسبت به دیگر انواع کودهای موجود می توان به موارد زیر اشاره کرد:
    
    - سبک و فاقد هرگونه بوی نامطبوع
    
    - عاری از علف های هرز
    
    - عاری از باکتری های غیرهوازی
    
    - حاوی میکروارگانیسم های هوازی مفید مانند ازتوباکتر
    
    - بالابودن میزان عناصر اصلی غذایی مانند آهن، روی منگنز و مس
    
    - دارا بودن مواد محرک رشد گیاهان نظیر ویتامین ها
    
    - قابلیت بالای نگهداری آب و مواد غذایی
    
    در مجموع این عوامل باعث شده «ورمی کمپوست» به عنوان مطلوب ترین و بی رقیب ترین کود آلی برای مصارف کشاورزی، فضای سبز، نشاکاری، گلکاری، سبزی کاری، باغ های میوه، گیاهان آپارتمانی و... محسوب شود.
    
    «ورمی کمپوست» می تواند جایگزین مناسبی برای کودهای شیمیایی باشد. تحقیقات نشان داده است که کودهای ارگانیک بسیار بهتر از کودهای شیمیایی است و استفاده از آنها علاوه بر کاهش هزینه های اقتصادی، مشکلات عدیده کودهای شیمیایی نظیر خراب کردن بافت خاک، نفوذ مواد شیمیایی به آب های سطحی و آلوده کردن این آب ها و رسیدن این آلودگی ها به صورت چرخه یی به غذای حیوانات و انسان ها را نیز به همراه ندارد. علاوه بر معایب ذکر شده کودهای شیمیایی، لازم به ذکر است که قیمت کودهای شیمیایی نسبت به «ورمی کمپوست» به مراتب بالاتر بوده و استفاده از «ورمی کمپوست» به جای کودهای شیمیایی سبب صرفه جویی در هزینه ها می شود.
    
    «ورمی کمپوست» در مقایسه با کودهای دامی نیز دارای مزایای زیادی است و همچنین مشکلات استفاده از کودهای دامی مانند انتقال بیماری های انگلی قابل انتقال از راه فضولات دامی و آلودگی های محیطی ناشی از مصرف این کودها را نیز به همراه ندارد.
    

    در زراعت و کشاورزی رایج، باغ های میوه و گیاهان گلدانی می توان به راحتی از «ورمی کمپوست» استفاده کرد و از مزایای بی شمار آن بهره مند شد. با توجه به فواید بی شمار «کمپوست کرمی» که به اجمال به آنها اشاره شد لزوم گسترش سیستم های تولیدکننده این محصول و حمایت از تولیدکنندگان آن یکی از نیازهای مهم جهان امروز است که کمک شایانی در تقلیل هزینه ها کرده و سبب حفظ محیط زیستی می شود که آدمی همواره برای ادامه حیات خویش بدان وابسته است.

نویسنده: بهناز صالحی سیاوشانی

محیط زیست ، انرژی های تجدید پذیر و بازیافت در کشورهای مختلف

آسیا

در هند صنعت انرژی بادی با سرعت بسیاری در حال رشد است. این کشور در استفاده از صنعت انرژی بادی از بازدهی‌ای در حدود 2500 مگاوات برخوردار است و به همین دلیل در میان سایر کشورهای جهان در جایگاه پنجم قرار دارد. در مقایسه با چین، هند از برتری آشکاری بهره می‌برد. از آغاز دهه‌ی هشتاد انرژی‌های تجدیدپذیر در لیست اولویت‌های دهلی نو قرار گرفته‌اند.

بزرگ‌ترین خوراک‌پز خورشیدی جهان در ایالت راجستان هند قرار دارد. این خوراک‌پز روزانه غذای حدود 20.000 نفر از یک مجمع مذهبی را در آشپزخانه‌ای بسیار بزرگ تأمین می‌کند و انرژی مورد نیاز آن‌ها را تأمین می‌کند. 84 آینه‌ی محدب، هر کدام به قطر چهار متر، روزانه حجم بالایی از نور خورشید را دریافت و با جوش آوردن آب حدود 3600 کیلوگرم بخار تولید می‌کنند.

فیلیپین با توان ثابت 1930 مگاوات در سال ۲۰۰۵، از نظر بکارگیری انرژی حرارتی زمین، در جهان جایگاه دوم را دارد. تبت نیز ۳۰ درصد مصرف انرژی خود را از منابع انرژی حاصل از حرارت زمین تأمین می‌کند.

سد سه دهانه، که در سال 2006 بر رود یانگ سته کیانگ در چین افتتاح شد، با ۱۸2۰۰ مگاوات، توان نامی بزرگ‌ترین نیروگاه آبی جهان است. اما در سال‌های اخیر هیچ پروژه‌ی عظیمی مانند مسدود کردن این دره‌ای که این سد روی آن ساخته شده، بحث‌انگیر نبوده است. برای اجرای این پروژه حدود دو میلیون نفر از اهالی این ناحیه مجبور به ترک محل زندگی خود شدند. بخش عمده‌ی این جمعیت را کشاورزان تشکیل می‌‌دادند که می‌بایست از منطقه‌ی آبرفتی و حاصلخیز ساحل یانگ تسه کیانگ صرف نظر و به مناطق مرتفع‌تر مهاجرت می‌کردند.                              


چین در حال برنامه‌‌ریزی برای ساخت بزرگ‌ترین تأسیسات انرژی خورشیدی جهان است. این نیروگاه با توان 100 مگاوات باید تا پنج سال دیگر در شهر دون  هوانگ، در نزدیکی جاده‌ی قدیمی ابریشم در شمال شرقی چین، ساخته شود.              

کشور نپال نیز در حال آغاز برنامه‌ی ساخت تأسیسات بهره برداری از گاز طبیعی است. تاکنون ساخت 100.000  عدد از این نوع  تأسیسات  به انجام رسیده است. پیش‌بینی می‌شود که تا سال 2009 شمار آن‌ها سه برابر شود. کشاورزان دامدار نیز از این نوع انرژی سود می‌برند. این تأسیسات، گاز مورد نیاز برای اجاق‌ها و چراغ‌های آن‌ها را تأمین می‌کند.                  

ژاپن و اندونزی قصد دارند توان خود را برای استفاده از انرژی توده‌های زیستی (بیو) هماهنگ کنند. آن‌ها در حال طراحی برای تولید بیودیزل یا سوخت‌های‌ طبیعی و تجدیدپذیر هستند. ژاپن از نظر تأ‎مین تکنولوژی و اندونزی از نظر تأمین منابع انرژی در این زمینه مشارکت می‌کنند. تقریباً 23.3 میلیون هکتار زمین برای این پروژه به کار گرفته می‌شود. برونئی، جاوه و سوماترا نیز شامل این طرح می‌شوند. کره‌ی جنوبی نیز برای تولید اتانول طبیعی با همکاری اندونزی علاقه نشان می‌دهد.  

آمریکا و کانادا

میزان تولید و تقاضا برای اتانول در ایالات متحده دائماً در حال افزایش است. امروزه اکثر ماشین‌ها می‌ توانند با ترکیب اتانول به میزان ۱۰ درصد سوختگیری کنند. اما تولیدکنندگان اتومبیل از مدت‌ها پیش خودروهای سنگینی را عرضه می‌کنند که تا قابلیت سوختگیری با اتانول (E85) را تا میزان ۸۵ درصد دارا هستند. در خیابان‌های آمریکا بیش از ۶ میلیون خودرو در حال حرکت هستند که می‌توانند اتانول ۸۵ را به عنوان سوخت مصرف کنند. در حال حاضر سالانه ۱۸۰۰۰ لیتر اتانول در آمریکا تولید می‌‌شود. در این کشور هدف آن است که تا سال ۲۰۱۵ تولید سالانه‌ای به میزان ۲۸ میلیارد لیتر حاصل شود.

آمریکا در سراسر جهان در زمینه‌ی استفاده از ژئوترمی یا انرژی حرارتی زمین نقشی راهبردی دارد. این کشور با مجموع توان ثابت ۲۵۶۴ مگاوات در سال ۲۰۰۵، از فیلیپین با ۱۹۳۰ مگاوات در همین سال پیشی گرفته است. استفاده از انرژی بادی در ایالات متحده به شکلی غیرقابل توقف در حال افزایش است. توان ثابت آن نیز به بیش از 11600 مگاوات می‌رسد که برای تأمین انرژی مورد نیاز سه میلیون خانوار کافی است. در آمریکا، ایالت تگزاس بیشترین ظرفیت تولید انرژی بادی را داراست و پس از ‌آن بلافاصله ایالت کالیفرنیا قرار می‌گیرد.

ایالات متحده در زمینه‌ی انرژی خورشیدی نیز جایگاهی راهبردی دارد. اخیراً در نزدیکی لاس وگاس نیروگاه انرژی خورشیدی نوادای یک آماده شد که قادرست با توان 64 مگاوات، انرژی مورد نیاز 40000 خانوار را تأمین کند. علاوه بر این نوادای یک نیروگاهی برای انرژی خورشیدی است: در این نیروگاه با استفاده از آینه‌های محدب نوعی روغن ویژه تا 400 درجه‌ی سلسیوس گرم می‌شود که توسط مبدل حرارتی، بخار لازم را برای حرکت توربینی 75 مگاواتی برای ایجاد جریان برق تولید می‌کند.

در چارچوب برنامه‌ی مربوطه به انرژی خورشیدی در کالیفرنیا، این ایالت هدف خود را نصب یک میلیون صفحه‌ی خورشیدی جدید با توان کلی 3000 مگاوات تا سال 2017 اعلام کرده است. برای این کار دولت آمریکا مشوق‌های مالی‌ای در نظر گرفته است که تا حدود 50 درصد هزینه‌های صفحات جذب انرژی خورشیدی را پوشش می‌دهند.

نقطه‌ی اوج استفاده از انرژی آبی در آمریکا سد گرند کولی در حد فاصل دو ایالت واشینگتن و آریجن است. این سد به طول 1.5 کیلومتر یکی از بزرگ‌ترین بناهای بتونی موجود در ایالات متحده است.

در میان انرژی‌های تجدیدپذیر، در حال حاضر انرژی بادی بیشترین رشد را در کانادا داشته است. سهم انرژی بادی در تولید جریان برق طی سال‌های 2005 تا 2007 به بیش از دو برابر رسیده است. برخی از ایالت‌ها اهداف جاه‌طلبانه‌ای را دنبال می‌کنند. به عنوان مثال ایالات کَبک سعی دارد تا سال 2015، حتا به 4000 مگاوات ظرفیت تثبیت شده‌ی تولید انرژی برسد.

در تورنتوی کانادا سیستم انتقال سرما از اعماق دریا که سرما را از عمق 83 متری دریای اونتاریو منتقل می‌کند. این سیستم توانی معادل 207 مگاوات دارد و می‌تواند فضایی به مساحت ۲ / ۳  میلیون مترمربع را خنک کند. این آب سرد پس از از گرفته شدن سرما به دریا بازنمی‌گردد؛ بلکه برای تهیه‌ی آب آشامیدنی استفاده می‌شود.

آمریکای لاتین و منطقه‌ی کارائیب

در حال حاضر چشم‌اندازهای خوبی برای تغییر نوع استفاده از انرژی در آمریکای لاتین به چشم می‌خورد. آمریکای لاتین منطقه‌ای است که بیشترین مصرف سوخت‌های فسیلی را دارد؛ زیرا بخش عمده‌ی نیاز خود به انرژی را با نفت تأمین می‌کند. در آن دسته از کشورهای آمریکای لاتین که به واردات نفت وابسته‌اند، نوعی تغییر روند فکری حاصل شده است. دولت در جستجوی سوخت‌های جایگزین برای نفت هستند و ظرفیت انرژی بادی، گرمای زمین و انرژی‌های حاصل از توده‌های زیستی بسیار وسیع است.              

برزیل در سال تقریباً 15 میلیارد لیتر اتانول تولید می‌کند و تا سال ۲۰۰۵ بزرگ‌ترین تولیدکننده و مصرف‌کننده‌ی سوخت اتانول است، که البته در این فاصله آمریکا از آن پیشی گرفته است. در برزیل بنزین باید دست کم حدود 20 تا 25 درصد الکل داشته باشد. 18 درصد مصرف سوخت در این کشور با اتانول رفع می‌شود. در کلمبیا تولید در حدود ۲.۵ میلیون لیتر در روز است تا میزان10 درصد اتانول در بنزین حاصل شود.       

السالوادور، نیکاراگوئه و کاستریکا به ترتیب 14، ۲ / ۱۱ و ۴ / ۸ درصد مصرف برق خود را با انرژی حاصل از حرارت زمین تأمین می‌کنند. منطقه به واسطه‌ی رشته کوه‌های گسترده‌ی خود ظرفیت فراوانی برای استفاده از انرژی حرارتی زمین دارد. اما در مجموع آمریکای لاتین هنوز تا استفاده‌ی بهینه از این تکنولوژی هنوز فاصله‌ی زیادی دارد.

خلیج تهوانتپک (Istmo de Tehuantepec) در مکزیک یکی از بادخیزترین قسمت‌های قاره‌ی آمریکا محسوب می‌شود که سرعت متوسط باد در این  قسمت به چهارده متر در ثانیه می‌رسد. پروژه‌های انرژی بادی قاعدتاً از ۵ / ۶  متر در ثانیه سودآور محسوب می‌شوند. در لاونتا یک نیروگاه انرژی بادی وجود دارد و به دنبال آن در کوزومل و شبه جزیره‌ی باجا کالیفرنیا نیز نیروگاه‌های دیگری به چشم می‌خورند. پتانسیل انرژی بادی در مکزیک را می‌توان در حدود 6000 مگاوات ارزیابی کرد که با چهارده درصد ظرفیت انرژی مورد نیاز مکزیک را در حال حاضر پوشش می‌دهد.

در مقایسه‌ای بین المللی آمریکای لاتین هنوز از نظر کاربرد انرژی بادی چندان پیشرفته نیست. کم‌تر از دو درصد کل نیروگاه‌های بادی جهان در آمریکای لاتین نصب شده‌اند. اما درست در همین منطقه، به عنوان مثال در پاتاگونی واقع در آمریکای جنوبی و آرژانتین، بهترین ظرفیت‌های موجود برای استفاده از انرژی بادی وجود دارند. با وجود این در آرژانتین کم‌تر از 30 مگاوات جریان برق از طریق انرژی بادی به دست می‌آید.

آفریقا

بزرگ‌ترین نیروگاه انرژی خورشیدی آفریقا (با توان 250 کیلو وات) در کیگالی، پایتخت کشور رواندا، قرار دارد. درآمدهای حاصل از فروش برق به تأمین کنندگان دولتی انرژی، صرف آموزش متخصصان محلی انرژی خورشیدی، نگهداری و تعمیر نیروگاه می‌شود. مبالغ باقی مانده نیز مستقیماً برای تأمین مالی پروژه‌های جدید در رواندا استفاده می‌شود.          

نیروگاه آبی برای بسیاری از کشورها مهم‌ترین منبع انرژی محسوب می‌شود. در حال حاضر ۵۳۵ میلیون نفر از مردم آفریقا امکان استفاده از برق را ندارند، اما به هر حال نیروگاه‌های کوچک و نامتمرکز در این قاره از آینده‌ی خوبی برخوردارند.  

اولکاریای ۲ بزرگ‌ترین نیروگاه حرارتی آفریقا در ریفت والی، واقع در کنیاست. از حدود 20 حفاری به طول 2000 متر، بخار آب جوش با حرارت حدود 300 درجه استخراج و با خطوط لوله به نیروگاه منتقل می‌شود و دو توربین با توان 70 مگاوات را به حرکت درمی‌آورد.        

در مراکش وزش باد برای تولید انرژی مناسب است: با نیروگاه بادی شهر تانگر (TANGER) این کشور نیز یکی از تأسیسات لازم را به شبکه‌ی تولید انرژی خود افزوده است. نیروگاه بادی اسائویرا (ESSAOUIRA) برق مورد نیاز 50.000 خانوار را تأمین می‌کند. سهم این نیروگاه در حفاظت اقلیمی کاهش تولید دی اکسید کربن به میزان 143.000 تن است.                       

فقط یک هزارم مساحت کویرهای شمال آفریقا لازم است تا بتوان مجموع برق مورد نیاز تمامی کشورهای جهان را تأمین کرد. در گام نخست باید نیروگاه‌های انرژی خورشیدی تأسیس شوند. در چنین نیروگاه‌هایی آینه‌های محدب برزگی، اشعه‌ی خورشید را متمرکز می‌کنند و گرما را از به یک لوله هدایت می‌ کنند که در آن بخاری به حرارت ۴۰۰ درجه و فشار 50 تا 100 بار تولید می‌شود. این بخار به نیروگاه تعبیه شده‌ی بخار تزریق می‌شود که گرما را به جریان برق تبدیل می‌کنند. کنسرسیوم‌های انرژی همواره علاقه‌ی بیشتری به انی روش تولید جریان برق نشان می‌دهند.                        

آفریقا، چشم‌اندازهای بسیار خوبی نیز برای تولید سوخت‌های‌ طبیعی و تجدیدپذیر دارد. یک چهارم تولید این نوع سوخت‌ها را می‌توان از کشورهای آفریقایی تأمین کرد. تانزانیا به تنهایی می تواند با استفاده از  مناطق زیر کشت نیشکر، حدود 20 میلیون لیتر بیواتانول تولید کند. در زامبیا حدود ۱۳ میلیون لیتر بیواتانول تولید می‌‌شود. در کوتاه مدت نیز افزایش این میزان تا حد ۲ / ۲۶ میلیون لیتر امکان پذیر است.

 اروپا

بزرگ‌ترین نیروگاه انرژی خورشیدی جهان، در استان الیکانته اسپانیا قرار دارد. حدود 100.000 واحد انرژی در این نیروگاه، حدود سی میلیون کیلووات جریان برق تولید می‌کنند. این رقم نیاز حدود 12000 خانوار متوسط را تأمین می‌کند. آلمان در زمینه‌ی انرژی خورشیدی از کشورهای پیشروی جهان است. در سراسر جهان ۵۵ درصد جریان برق تولیدی از راه انرژی خورشیدی، در آلمان تولید می‌شود.

بزرگ‌ترین پالایشگاه اروپایی تولید اتانول در تسایتس (واقع در ایالت زاکسن-آنهلت) قرار دارد. در این منطقه در ازای هر ۱۰۰ متر مربع زمین، از گندم، جو، غله و ذرت  ۲۶۰.000متر مکعب بیواتانول تولید می‌شود.

روسیه نیز به زودی یکی از تولیدکنندگان بیواتانول خواهد بود. در منطقه‌ی ولگاگراد به زودی یک پالایشگاه تولید بیواتانول ساخته می‌شود. این پروژه ۴۰۰ میلیون یورو ارزش دارد و در سال ۲۰۰۸ آماده می‌شود. با این پروژه سالانه می‌توان دست‌کم ۱۵۰۰۰۰ تن اتانول تولید کرد.

ایسلند با ۴۲۲ مگاوات توان کل در سال ۲۰۰۶، در جایگاه نخست استفاده از انرژی حرارتی زمین در ازای هر نفر از جمعیت خود قرار دارد. این نوع انرژی به منظور گرمایش در سیستم شوفاژ و تولید آب گرم برای 90 درصد تمامی خانوارهای ساکن ایسلند استفاده می‌شود. ایسلند با استفاده از حرارت زمین و انرژی آبی، ۹۹.9 درصد از نیاز خود به جریان برق را از منابع تجدیدپذیر تأمین می‌کند. بزرگ‌ترین نیروگاه انرژی بادی ساحلی در قسمتی جنوبی لولاند در دانمارک قرار دارد که حداکثر توان آن ۱۶۵.6 مگاوات است. در هشت ردیف 9 تایی مجموعاً 72 برج تولید انرژی بادی نصب شده‌اند. هر یک از این برج‌ها 69 متر ارتفاع و سه پروانه به طول 41 متر دارد. بزرگ‌‌ترین نیروگاه توده‌های زیستی جهان در آلمان قرار دارد. نیروگاه کلارزه در ایالت مکلن بورگ-فورپومرن از 40 واحد استاندارد تولید انرژی به مساحت ۲۰ هکتار تشکیل شده و توان کلی‌ای بالغ بر ۲۰ مگاوات داراست. پرتغال در سراسر جهان نخستین نیروگاه موجی تجارتی را ساخته است. نیروگاه موجی آگوچادورا، در نزدیکی پووا دو وارزیم صرفاً با نیروی امواج ۲.۲5 مگاوات انرژی تولید می‌کند. ساخت این نیروگاه حدود ۸.۵ میلیون یورو هزینه برداشته است. تا سال ۲۰۰۹ نیز باید برای تولید 525 مگاوات انرژی سرمایه‌گذاری‌هایی بالغ بر ۷۰ میلیون یورو برنامه‌ریزی شود.

استرالیا و نیوزلند

استرالیا قصد دارد تا سال ۲۰۱۰ با استفاده از منابع تجدیدپذیر سالانه ۹۵۰۰ مگاوات ساعت برق تولید کند. این میزان انرژی قابلیت پوشش  مصارف شخصی چهار میلیون نفر را دارد. ۱۲ درصد نیاز انرژی استرالیا از منابع جایگزین مانند نیروی آبی تولید می‌شود. استرالیا قصد دارد از کشورهای پیشرو در زمینه‌ی انرژی‌های جایگزین باشد. نخستین گام در این راه ساخت بزرگ‌ترین نیروگاه انرژی خورشیدی جهان است. این نیروگاه تقریباً از ۲۰.۰۰۰ واحد تبدیل انرژی خورشیدی به برق در سطحی به مساحت ۲۶ متر مربع تشکیل خواهد شد. ساخت این مجموعه در سال ۲۰۰۸ آغاز خواهد شد. این نیروگاه پس از آماده‌سازی در سال ۲۰۱۳ قادر به تولید ۱۵۴ مگاوات برق خواهد بود که قادرست نیاز ۴۵۰۰۰ خانوار را تأمین کند. این پروژه نیز ۴۲۰ میلیون دلار هزینه خواهد داشت.  

بزرگ‌‌ترین نیروگاه‌های انرژی بادی جهان نیز در استرالیا ساخته خواهد شد. در ایالت نیوساوث ولز باید ۵۰۰ توربین به ظرفیت ۱۰۰۰ مگاوات برق برای ۴۰۰۰ خانوار تولید شود.

نیوزلاند قصد دارد تا سال ۲۰۲۵ دست کم ۹۰ درصد برق مورد نیاز خود را با انرژی‌های تجدیدپذیر تأمین کند. ۶۹ درصد این برق در گذشته از طریق انرژی آبی، بادی، خورشیدی و یا با استفاده از گاز طبیعی تأمین می‌شد.