تولید آجر و خوراک دام از لجن

بررسی فعالیتهای پژوهشی منحصر به فرد سه تن از دانشجویان رشته محیط زیست واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی در خصوص تولید آجر عایق و نسوز از لجن تصفیه فاضلاب آلومینیوم، خوراک دام از لجن کشتارگاه صنعتی مشهد و تهیه خوراک دام از لجن روغن نباتی  طی نشستی مطبوعاتی در این واحد  برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی واحد علوم و تحقیقات ، دکتر مصطفی خضری مدیر گروه محیط زیست و استاد راهنمای این دانشجویان در نشست مطبوعاتی گفت: پایان نامه ها و پژوهشهای انجام گرفته در جهت کاهش تولید آلاینده های محیط زیست بوده و ما جزء نخستین افرادی هستیم که مسئله کمینه سازی ضایعات تحت عنوان سیستمهای کمینه سازی ضایعات را مطرح و این سیستم مدیریتی را در چندین کارخانه معتبر اجرا کنیم.

وی ادامه داد:  با توجه به اینکه میزان آلاینده ها در کشور بالاست و تولید آلاینده ها تقریبا اجتناب ناپذیر است باید میزان آلاینده ها را هر چند باشد کمینه سازی کنیم و حجم آن را کاهش دهیم و از این طریق ضایعات را نیز کم کنیم که برای نخستین بار سه طرح با کمک دانشجویان این واحد دانشگاهی با عنوان تولید آجر و خوراک دام از لجن انجام گرفته است.

دکتر خضری افزود: مشکل لجن چالش آینده تمام کشورهای جهان خواهد بود چون اکثر کشورها به آلاینده بودن لجن و استفاده از آن به عنوان کود استفاده می کردند اما با توجه به بیماری زا بودن موادموجود در این لجن و بار آلودگی زیادی که دارند و حجم بسیار زاید این لجن ها ضرورت انجام این طرح لازم بود.

وی با اشاره به این که در جهان چندین میلیارد متر مکعب لجن و در تهران 4 میلیارد متر مکعب فاضلاب شهری تولید می شود تصریح کرد : مشکل عمده ما فاضلاب صنعتی است که حجم بسیار زیاد این لجن را تولید می کند . روش کار ما در هر سه پروژه اول شناسایی لجن و مواد تشکیل دهنده آن بود که برای هر کارخانه حدودا 10 تا 20 مورد کلی آزمایش شد و با توجه به آزمایشات انجام شده متوجه شدیم فرمول لجن این واحدها به چه موادی شباهت دارد مثلا فرمول لجن واحد آبکاری شبیه ماده معدنی و رموکولیت است و با توجه به شباهت این فرمول با ماده معدنی و رموکولیت استفاده هایی در تولید مصالح ساختمانی سبک انجام شد.

پریسا غفوری دانشجوی کارشناسی ارشد محیط زیست در این نشست در رابطه با کار پژوهشی خود گفت: هدف از انجام این بررسی اثرات زیست محیطی ناشی از لجن واحد های آنودایزینگ آلومینیوم و ارائه راهکارهای مناسب ، یافتن کاربردهایی برای استفاده از کیک لجن واحدهای آنودایزینگ آلومینیوم است به طوری که باعث جلوگیری از رها سازی آن در محیط و کاهش آلوده سازی منابع آب و خاک و در نتیجه حفاظت محیط زیست شود. همچنین فروش محصولات بازیابی شده، صرفه های اقتصادی مناسبی را نصیب این کارخانه کند به منظور انجام این تحقیق چند کارخانه تولید پروفیل آلومینیوم که فرآیند آنودایزینگ و سپس تصفیه پساب در آنها صورت می گیرد انتخاب شد سپس از کارخانه های ابسکون و ایران پویا ( جنرال استیل ) بازدید به عمل آمده و از لجن حاصل نمونه برداری صورت گرفت.

به گفته غفوری نتایج نشان داد که آجرهای با ترکیب 40، 50 و 60 درصد لجن از نظر پارامترهای استاندارد آجر معمولی مصارف داخلی هیچ محدودیتی نداشته و به این منظور قابل استفاده هستند همچنین این آجرها ازنظر نشت فلزات سنگین در حد استاندارد بوده و مشکلی در این زمینه ندارند.

شادی کافی دانشجوی کارشناسی ارشد محیط زیست نیز در این نشست افزود: هدف از تهیه خوراک دام از لجن کشتارگاه صنعتی مشهد ، بررسی راهکارهایی جهت کاهش آلودگی لجن تصفیه فاضلاب این کشتارگاه و استفاده بهینه از آن بوده است.

وی ادامه داد: دفن لجن نیاز به رعایت ضوابط خاصی است که معمولاً به دلیل رعایت نکردن این ضوابط محیط زیست آلوده می شود آلودگی می تواند از طریق آّب و خاک به محصولات کشاورزی و انسان راه یابد.

به گفته وی  بهترین راه مهار این مشکلات استفاده بهینه از این ماده زائد است زیرا این ماده در صورت عمل آوری صحیح می تواند به یک ماده مفید تبدیل شود به طوری که در کشتارگاه بعضی از کشورها از این ماده به عنوان مکمل خوراک دام استفاده شد.

وی با بیان این مطلب که : آزمایشات متعددی بر روی  لجن به منظور اثبات آلودگی آن نسبت به استاندارد های زیست محیطی و پی بردن به ارزش این ماده به عنوان خوراک دام صورت گرفت گفت: طبق نظریه کارشناسان خوراک دام می توان از این ماده به عنوان یک بخش تشکیل دهنده خوراک استفاده کرد و جیره نویسی با توجه به ارزش غذایی لجن عمل آوری شده صورت پذیرفت و با  ماده مذکور کنسانتره تهیه شد به این ترتیب ماده زائدی که مشکلات فراواین برای دفن آن وجود دارد به یک ماده مفید و مغذی جهت تغذیه دام تبدیل گشت.

الهام منصوری خامنه دانشجوی  کارشناسی ارشد محیط زیست در رابطه بررسی آلودگی های لجن ناشی از تصفیه پساب صنایع تولید روغن نباتی و ارائه راهکارهای عملی گفت: هدف از انجام این تحقیق بررسی آلودگی های لجن تصفیه فاضلاب این کارخانه و در صورت امکان استفاده از این لجن به صورت ماده اولیه و یا هر نوع مصرف  دیگردر صنایع دیگر است.

وی ادامه داد: محصولات کارخانه صنعتی بهشهر روغن نباتی جامد لادن و بهار و روغن نباتی مایع لادن و آفتابگردان است که در سه شیفت کاری روزانه حدود 100 تن روغن تولید می کند. پساب این کارخانه l/h240000 است که پس از تصفیه وارد رودخانه کن می شود.

وی با بیان این مطلب که لجن تصفیه فاضلاب این کارخانه حدود ده تن در روز است افزود:  تصفیه لجن شامل تغلیظ ، تثبیت و آبگیری از لجن است  که روزانه این لجن به محل دفن کهریزک انتقال داده می شود و این عمل در روز حدود 50000 تومان برای کارخانه هزینه در بر دارد .

وی ادامه داد: آزمایشهای میکروبی نشان می دهد که لجن آبگیری شده حاوی قارچهایی مانند آسپرژیلوس فلاووس و سموم ناشی از آن می باشد اما لجن فرآوری شده فاقد قارچ است .

وی افزود: آزمایش از کنستانتره تولیدی نشان می دهد که این کنسانتره  از نظر غذایی مناسب و از نظر وجود فلزات سنگین و وجود استرانسیم مطابق با نیاز و سطح تحمل دام می باشد و از نظر میکروبیولوژی فاقد هرگونه آلودگی است.

وی خاطر نشان ساخت: با توجه به مقایسه با استانداردهای آب و خاک که انجام  گرفته است ، این لجن هم از نظر فلزات سنگین وهم از نظر عناصر مغذی آلاینده است و باعث آلودگی آب و خاک خواهد شداز نظر زیست محیطی آلوده کننده محسوب می شود.