کارتن های کنگره دار

راه کارها و طرح های شرکت Peek Packaging

با این که منشأ تهیه بیشتر بورد های مقوایی چین دار، فیبر سلولزی یا چوب درخت است، شرکت Peek Packaging همه مقوای چین دار مورد استفاده در کارتن های خود را از محل ضایعات چوب ساخت لوازم چوبی تأمین می کند. زمانی این ضایعات به عنوان زباله سوزانده می شد؛ اکنون شرکت Peek Packaging قادر است این تراشه های چوبی را به کارتن های مقوایی با قابلیت بازیافت ۱۰۰ درصد، تبدیل نماید.

فرآیند تولید کارتن های کنگره دار، فرآیندی پیچیده است. یکی از مراحل اصلی این فرآیند، انتخاب مناسب شرکت تولید کننده مقوای کنگره دار با توجه به طرح مورد نیاز مشتری است. کارتن های کنگره دار انواع مختلفی دارند، از جمله ظروف شیاردار معمولی (RSC)، ظروفی که فقط یک طرف آنها شیاردار است و سطح روبرویی با درب پوش جداگانه پوشانده می شود .(HSC) ظروف دیگر با نام های اختصاری RETT، RETTDFCL و بسیاری انواع دیگر. نوع و طرح شیارهای کارتن اهمیت به سزایی در تعیین میزان استحکام آن دارد. کارتن های مورد استفاده در ارسال کالاها با طرح شیاری نوع C ساخته می شود؛ ظروف litho laminate با طرح شیاری E و کارتن های سینی شکل با طرح شیاری نوع B ساخته می شود. برای چاپ طرح و نوشته بر روی کارتن کنگره دار سه روش متداول است: چاپ مستقیم، الصاق برچسب لیتوگرافی و یا جاگذاری لایه لیتوگرافی شده در محل شیار کارتن. کارتن کنگره دار ساده، یک کارتن تک دیواره است. بورد مورد استفاده در ساخت این نوع کارتن از دو لاینر مسطح تشکیل می شود که به واسطه یک سطح چین دار کارتن از هم جدا می شوند. با افزایش ضخامت و یا میزان لاینر مورد استفاده می توان میزان استحکام کارتن کنگره دار را بالاتر برد.

● انواع کارتن کنگره دار

▪ کارتن شیار دار معمولی :(RSC) متدوال ترین نوع کارتن مورد استفاده در بارگیری و ارسال کالا در سطح بازار کارتن های RSC است. سرهم کردن این نوع کارتن آسان است و به وسیله ۴ سطح مقوایی درب آن به راحتی بسته می شود. در ساخت این نوع کارتن با توجه به میزان استحکام و دوام مورد نیاز، از طرح های متنوع شیارگذاری و ترکیب های مختلف ساخت دیواره (با ضخامت های مختلف) استفاده می شود.

▪ کارتن AFM(All Flaps Meet): ۴ سطح مقوایی درب این کارتن بعد از تا کردن، در مرکز به هم می رسند و به این ترتیب سطح فوقانی این کارتن از دولایه مقوای کنگره دار تشکیل می شود. این نوع کارتن استحکام بسیار بالایی دارد.

▪ کارتن FOL(Full OverLap): هریک از دو سطح مقوایی درب این کارتن تمام قسمت فوقانی آن را می پوشاند. به این ترتیب دو سطح مقوایی درب کارتن بعد از تا شدن به طور کامل یکدیگر را می پوشانند. این کارتن برای حمل اشیای سنگین و حمل کالا در شرایط نامناسب، ایده آل است.

▪ کارتن DST(Design Style Tray): این نوع کارتن کنگره دار سطحی بزرگ و دیواره هایی کوتاه دارد و به شکل سینی است. این کارتن مناسب استفاده در قسمت های بالایی و پایینی پالت های کالا است و از آن می توان به عنوان ظرفی برای نمایش و عرضه محصول واقع در آن استفاده کرد. این کارتن در مواردی نظیر بسته بندی و حمل و نقل مواد غذایی، بسته بندی محصولات کشاورزی و به عنوان ظرفی برای نمایش محصول عرضه شده مورد استفاده قرار می گیرد.

▪ کارتن HSC(Half Slotted Carton): این نوع کارتن شبیه کارتن شیاردار معمولی RSC است با این تفاوت که فاقد سطوح مقوایی برای پوشاندن روی کارتن است. برای پوشاندن سطح فوقانی این کارتن می توان از درب پوش جداگانه ای استفاده کرد. این نوع کارتن برای نگهداری اشیای مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد و به ویژه برای نگهداری پوشه های پرونده و سند مناسب است.

▪ کارتن :RETT(Roll End Tuck Top) این نوع کارتن ظرفی ساده است که برای سوار کردن آن باید سطوح آن را تا زده و داخل یکدیگر قرار داد. برای سرهم کردن این کارتن هیچ نیازی به چسب نیست. طراحی این کارتن به نحوی است که بعد از سرهم کردن دیواره کارتن از سه لایه مقوای کنگره دار تشکیل می شود و درب جعبه با استفاده از دو زبانه که داخل سطح دیواره کارتن فرو میروند باز و بسته می شود.

▪ کارتن تشکیل شده از ۵ سطح تا شونده :(Five Panel Folder) این کارتن نیز بدون استفاده از چسب سرهم می شود و برای بسته بندی اشیای بزرگ و بد شکل مناسب است. این کارتن در بسته بندی اثاث منزل، پنجره و فریم عکس مورد استفاده قرار می گیرد.

▪ کارتن STE(Sameside Tuck End): جعبه متدوالی است که برای ساخت آن، دیواره های کارتن بعد از تا شدن به کمک چسب به سطح مشترک زیرین جعبه چسبانده می شود. در صورتی که محل جاگیری زبانه درب کارتن، پشت کارتن باشد، نمای ظاهری جعبه بهتر می شود. در صورت تمایل به آویز کردن جعبه یا فراهم آوردن فضای بیشتر برای چاپ روی جعبه، می توان سطح اضافی پنجمی را نیز به جعبه اضافه نمود.

▪ کارتن RTE(Reverse Tuck End): این کارتن مشابه کارتن STE است با این تفاوت که زبانه درب های دو طرف جعبه به جای اینکه به یکی از سطوح جعبه (معمولا سطح پشتی) چفت شوند، به دو سطح مقابل هم چفت می شوند.

▪ کارتن :TTABTM(Tucktop Auto Bottom) طراحی این نوع کارتن به نحوی است که به سرعت آماده استفاده می شود. سطوح تشکیل دهنده کف جعبه از قبل به کمک چسب به هم متصل شده اند. به این ترتیب برای قرار دادن محصول درون جعبه نیازی به تا کردن اضافی برای درست کردن کف جعبه نیست. درب جعبه زبانه ای دارد که هنگام بسته شدن در شیار قسمت فوقانی جعبه چفت می شود. قسمت فوقانی جعبه می تواند شامل یک چفت و بست اضافی باشد که catalog lock نامیده میشود. بسیاری از فروشگاه ها مایل هستند برای حفاظت بیشتر، یک برچسب امنیتی نیز به قسمت باز شدن درب جعبه الصاق شود. در سطح جلویی برخی از نمونه های جعبه مذکور، دریچه ای برای مشاهده محصول درون جعبه تعبیه شده است.

▪ کارتن :TTSNLBTM(Tucktop Snap Lock Bottom) این کارتن مشابه با با نوع TTABTM است با این تفاوت که سطوح کف جعبه از قبل با چسب به هم متصل نشده اند. ۴ سطح مقوایی قسمت پایینی جعبه تا شده و درون یکدیگر قفل می شوند تا کف جعبه را درست کنند. کف این جعبه نسبت به همتای آن TTABTM محکم تر بوده و تولید آن کم هزینه تر است اما زمان مونتاژ آن طولانی تر است.

● آرایش شیاری کارتن و ظروف مقوایی

هزاران سال است که طراحان دریافته اند طاقی که انحنای مناسبی داشته باشد بهترین و مقاوم ترین سازه به شمار می آید. منشأ پیدایش مقوای چین دار نیز استفاده از همین اصل ساده به وسیله کاغذ بود. برای ساخت مقوای کنگره دار کاغذ را به شکل چین دار در می آورند، سطح محدب قوس های تشکیل شده که فلوت (flutes) نامیده می شود به دو ورق بیرونی تشکیل دهنده مقوای کنگره دار (linerboard) با چسبی که پایه نشاسته ای دارد چسبانده می شود. این قوس ها نسبت به فشار وارد شده از جهات مختلف و خمیدگی ناشی از آن مقاوم هستند.

چندین نوع فلوت وجود دارد که اندازه های متفاوتی داشته و مناسب کاربردهای متفاوتی است. این انواع آرایش شیاری عبارتند از:

▪ A فلوت: آرایش شیاری اولیه کارتن های کنگره دار A فلوت است. این آرایش شیاری شامل ۳۳ فلوت در هر فوت است. این نوع آرایش شیاری مناسب کارتن های دو دیواره و یا صفحات مقوایی ضخیم است. از این آرایش شیاری به ندرت برای ساخت کارتن استفاده می شود.

▪ B فلوت: این آرایش شیاری در ابتدا برای ساخت کارتن های بسته بندی قوطی های کنسرو مورد استفاده قرار گرفت. آرایش شیاری B فلوت شامل ۳۹ فلوت در هر فوت است. موارد متداول استفاده این نوع آرایش شیاری در ساخت کارتن های بسته بندی مواد غذایی و خواربار، لیتولامینه litholaminate، ساخت ظروف ویژه نمایش کالا در فروشگاه و جعبه های متداول دارای چاپ و نوشته است.

▪ C فلوت: متداول ترین نوع آرایش شیاری مورد استفاده در کارتن های کنگره دار است. این نوع شیارگذاری همه منظوره شامل ۳۹ فلوت در هر فوت است. کاربردهای متداول آن در ساخت کارتن های بارگیری و حمل و نقل عمده کالا و ظروف مخصوص نمایش کالا است.

▪ E فلوت: بعد از آرایش شیاری C فلوت، این آرایش شیاری بیشترین کاربرد را در ساخت کارتن کنگره دار دارد. کارتن های تولید شده با این آرایش اغلب به عنوان جایگزین مستحکم تری نسبت به جعبه های مقوایی معمولی مورد استفاده قرار می گیرد. کارتن های تولید شده با آرایش E فلوت نسبت به دیگر کارتن های دارای چاپ و نوشته، سازگاری بهتری با محیط زیست دارد. کارتن های تولید شده با این نوع شیارگذاری امکان چاپ مستقیم با کیفیت بالاتری را در مقایسه با کارتن های دیگر فراهم می آورند. موارد استفاده این آرایش شیاری در کارتن های خواربار، کارتن های دارای چاپ و نوشته، ظروف ویژه نمایش کالا و ساخت کارتن های روست دار محیط زیست است.

▪ F فلوت: فلوت های این آرایش شیاری از فلوت های آرایش شیاری E فلوت محکم تر و کوچک تر است. از این آرایش شیاری برای ساخت جعبه های دوست دار محیط زیست و به عنوان جایگزینی برای جعبه های مقویی تاشو استفاده می شود. جعبه هایی که با استفاده از آرایش شیاری F فلوت ساخته می شوند بسیار شکیل بوده و قوام و انعطاف ناپذیری بالایی دارند. از این آرایش شیاری در ساخت کارتن ها و جعبه های متداول دارای چاپ و نوشته، جعبه های خواربار و جعبه های مخصوص نمایش کالا استفاده میشود.

▪ بورد کنگره دار یک رویه: از چسباندن ورق مقوای چین دار (فلوت دار) به یک لاینربرد مسطح درست می شود. بورد یک رویه غالبا دارای ورق شماره ۸۰ لیتو لامینه است که درون فلوت لایه گذاری شده است. قرار دادن این ورق ظاهر گرافیکی جعبه ساخته شده با برد یک رویه را بهبود بخشیده و استحکام ساختار آن را تضمین می کند. موارد متداول استفاده از این نوع برد در جعبه های محتوی مواد ویتامین دار، بسته بندی قطعات الکترونیکی، بسته بندی خواربار و بسته بندی متداول کالا است.

▪ بورد کنگره دار یک دیواره: بورد مورد استفاده در متداول ترین نوع کارتن های مقوایی کنگره دار، بورد یک دیواره است (این کارتن ها را گاهی master shippers هم می نامند). برای ساخت بورد یک دیواره، هر دو رویه ورق فلوت دار با استفاده از چسب به دو سطح مسطح مقوایی چسبانده می شود. موارد متداول استفاده از این نوع بورد در جعبه های بارگیری و حمل ونقل وکالا، master shippers، بسته بندی خواربار و مواد غذایی برای ذخیره در انبار است.

▪ بورد کنگره دار دودیواره: با چسباندن دو ورق فلوت دار به دو طرف یک ورق مقوایی مسطح و سپس پوشاندن دو سطح بیرونی دو ورق فلوت دار با دو ورق مقوایی مسطح مشابه، بورد کنگره دار دودیواره ساخته می شود. در واقع این برد از ترکیب سه ورق مقوایی مسطح و دو ورق فلوت دار حاصل می شود. از این بورد در ساخت کارتن های کنگره داری استفاده می شود که مناسب حمل و نقل کالاهای سنگین یا قیمتی هستند و نیاز به محافظت بیشتری دارند. در چنین مواردی می توان از بورد سه دیواره (متشکل از ۴ ورق مسطح و ۳ لایه فلوت دار) نیز بهره گرفت. موارد متداول استفاده این نوع بورد در جعبه های بسته بندی کالاهای بزرگ و مواد غذایی حجیم است.

● چاپ روی کارتن و جعبه مقوایی کنگره دار

برای افزایش شهرت و برجسته کردن عنوان و نشان تجاری هر کالا، استفاده از امکانات چاپ بر روی جعبه محتوی کالا، ضرورت دارد. جعبه های مقوایی کنگره دار کاملا مناسب چاپ نوشته و طرح های گرافیکی است و با توجه به یکپارچگی ساختاری که دارند، می توان این جعبه ها را به عنوان راه حل کاملی برای بسته بندی کالاهای مرسوم به حساب آورد. ۳ روش اصلی چاپ برروی جعبه های مقوایی کنگره دار عبارتند از:

▪ لیتو لامینه (Litho Laminating): روش بسیار متداولی برای چاپ طرح های گرافیکی بر روی جعبه های کنگره دار است. با لایه گذاری یک ورق شماره ۸۰ روی جعبه، که طرح گرافیکی مورد نظر از پیش بر روی آن چاپ شده است، امکان چاپ با کیفیت بر روی کارتن مقوایی فراهم می آید. استفاده از بورد کنگره دار یک رویه دارای ورق لیتو لامینه، چاپ با کیفیت بالاتری را، با وجود حفظ یکپارچگی ساختاری جعبه امکان پذیر می سازد. از این روش چاپ به طور معمول برای چاپ روی جعبه های ویژه نمایش کالا در فروشگاه (در نقطه خرید)، بسته بندی مواد غذایی و ویتامینی، بسته بندی قطعات الکترونیکی و بسته بندی متداول کالا استفاده می شود.

▪ چاپ فلکسو مستقیم (Direct flexo printing): از روش چاپ فلکسو مستقیم برای چاپ انواع لوگو و چاپ مشخصات شرکت های تولید کننده کالا روی کارتن استفاده می شود. چاپ فلکسو مستقیم روشی کم هزینه برای چاپ طرح و نوشته روی جعبه های بسته بندی کالا است. چاپ مستقیم flexo روی کارتن می تواند تک رنگ، دو یا سه رنگ باشد و روی هر دو نوع کارتن سفید یا قهوه ای قابل انجام است. در برخی موارد چاپ مستقیم با ۴ رنگ نیز مورد استفاده قرار می گیرد. با بهره گیری از صفحات چاپ (print plates)، جعبه چاپ شده به روش چاپ مستقیم می تواند، ظاهری شبیه جعبه های دارای چاپ لیتو لامینه باشد. از روش مذکور برای چاپ روی کارتن های حمل و نقل اندک کالا، جعبه های ویژه نمایش کالا در فروشگاه و انوع سینی ها و کیت های نمایش محصول استفاده می شود.

▪ چاپ دیجیتال: در این روش چاپ، فایل طرح های گرافیکی روی رایانه ای که مستقیما به دستگاه چاپ گر متصل است ذخیره می شود. فرآیند مذکور جایگزین استفاده از صفحات چاپ و قالب های برش در روند چاپ می شود. با توجه به جدید بودن این فن آوری چاپ، موارد استفاده محدود به چاپ علامت روی جعبه، چاپ بر روی ظروف موج دار پلاستیکی و چاپ روی بنرهای تبلیغاتی و تابلوهای نمایش فیلم است.

● شرکت های تولید کننده کارتن و مقوای کنگره دار

شرکت های تولید کننده کارتن و مقوای کنگره دار دو دسته هستند، شرکت مجتمع و شرکت مستقل. تولید کننده مجتمع هم مواد اولیه لازم برای ساخت کارتن را تولید می کند و هم خود محصول نهایی را که کارتن کنگره دار است، روانه بازار می کند. بنابراین شرکت های مجتمع خود دارنده بورد های مقوایی کنگره دار و ماشین آلات مرتبط با تولید این بورد ها هستند و حداقل نیمی از مواد خام مصرفی تولید کارتن را خودشان تأمین می کنند. شرکت مستقل، شرکتی است که بیش از ۵۰ درصد مواد خام مورد نیاز برای تولید کارتن را از شرکت دیگری که تولید کننده بورد مقوایی کنگره دار است، تأمین می نماید.

در کارخانه های هر دو دسته فوق، ماشین آلات مختلفی برای تولید و به کارگیری مقوای کنگره دار موجود است: تجهیزات کنگره دار کردن، تجهیزات تولید کارتن و تجهیزات تولید ورق مقوا. ماشین آلات کنگره دار کردن، ورق های مقوای چین دار تولید می کند که در واقع ماده اولیه تجهیزات ساخت کارتن است.

بازیافت کارتن ها و جعبه های مقوایی کنگره دار

تولید کنندگان جعبه ها و کارتن های مقوایی از ابتدای پیدایش این صنعت، نگران تأثیرات محیط زیستی محصولات خود بوده اند و مدتهاست دریافته اند که توجه بیشتر به تداوم و حفظ منابع تولید کاغذ و مقوا، بقا و کارآمدی تجارت آنان را تضمین می کند. به همین دلیل است که نظارت بر شرایط زیست محیطی و حفظ منابع جنگلی یکی هموراه یکی از دغدغه های اصلی صنعت تولید کاغذ و مقوای کنگره دار است. روشن است که تلاش ها در این زمینه ناکافی بوده است؛ با این وجود شرکت های تولیدکننده کاغذ و مقوا در سرتاسر جهان به طور مستمر در جستجوی راه های بهتر و مؤثرتر حفظ منابع جنگلی زمین هستند.

● آمار های مرتبط با بازیافت

در ایالات متحده، ۷۳ درصد کل کارتن های مقوایی کنگره دار بعد از مصرف بازیافت می شود. از بازیافت این کارتن ها محصولات گوناگونی مانند بورد مقوای کنگره دار بازیافتی، کاغذ مقوایی بازیافتی، دستمال کاغذی و انواع ظروف تولید می شود. بخشی از مواد بازیافتی هم به کشورهای دیگر صادر می شود. در سال ۲۰۰۴، حجمی معادل ۲۴ میلیون تن کارتن مقوایی کنگره دار در سراسر ایالات متحده جمع آوری شده و مورد بازیافت قرار گرفت. لازم به ذکر است که تک تک فیبرهای به کار رفته در کارتن های مقوایی کنگره دار، قبل از اینکه به اندازه ای کوتاه شود که دیگر قابل استفاده نباشد، به دفعات قابل بازیابی است.

توصیه های زیست محیط به تولید کنندگان و مصرف کنندگان کارتن های کنگره دار:

▪ یافتن مؤسسه بازیافت کارتن های مصرف شده OCC نزدیک منزل یا کارخانه

▪ استفاده از جوهرهای سازگار با محیط زیست برای چاپ روی کارتن؛ اطمینان از این که جوهر مورد استفاده در چاپ پایه آبی دارد (حلال آن آب است). برای پاک کردن جوهرهای پایه روغنی باید از حلال هایی استفاده کرد که برای محیط زیست بسیار سمی است.

▪ کاهش مقدار بسته بندی محصولات؛ شرکت های متعددی توانسته اند میزان بسته بندی مورد نیاز برای حمل و نقل کالاهای خود را کاهش دهند. توجه به این موضوع وزن و اندازه کالا را کاهش می دهد و به این ترتیب هزینه حمل و نقل را پایین می آورد؛ علاوه بر آن حجم مواد مورد استفاده در حفاظت از کالا (مثل انواع یونولیت، نوار، پلاستیک و ...) را نیز کاهش می دهد.
  
 
ماهنامه فناوری و توسعه صنعت بسته بندی