آموزش محیط زیست

آموزش ، راهی در جهت دستیابی به سلامت

بنظر می رسد که آموزش نقش اساسی در زندگی اجتماعی داشته و پیشرفت عمومی وقتی حاصل می شود که سطوح آموزشی از ابتدایی تا تحصیلات عالی افزایش یابد .

اهداف اصولی ارتقاء آموزش عمومی در جهان شامل همگانی شدن ، توسعه ارزشهای مشترک، اطمینان از یک ترکیب اخلاقی ، اجتماعی شدن کودکان و هدایت جوانان به سوی نقشهای تعیین شده بوده است . مهمترین موضوع در دهه های اخیر ، نقش اقتصادی آموزش می باشد که بطور فزاینده ای اساس موفقیت فردی و سعادت اجتماعی را پی ریزی می کند .

در سطح جهان ، آموزش به صورت بزرگترین صنعت در آمده و ۵ درصد از تولید ناخالص داخلی را به خود اختصاص داده است .

منابع انسانی که شامل نیروی کار ، بازگشت سرمایه گذاری های آموزشی و سازمانهای اجتماعی می باشند ، ثروت ملی اکثر کشورها تشکیل می دهند . بررسیهای متعدد نشان می دهد که با افزایش امید زندگی به میزان ۱۰ درصد ، میزان رشد اقتصادی حدود ۱ درصد در سال بالا می رود ، در حالیکه با آموزش نیروی کار به مدت یکسال ، میزان تولید ناخالص داخلی بمیزان ۹ درصد افزایش داشته است .

در بررسی مقایسه ای دیگری بین دو کشور با درآمد یکسان و تعداد کودکان آموزش دیده متفاوت دیده شده است که میزان تولید ناخالص ملی در ۲۵ سال بعد در کشورهایی که افراد آموزش دیده بیشتری داشتند ، ۳ برابر افزایش یافته است .

آموزش در ترکیب با تحقیق و تکنولوژی به بسیاری از جنبه های زندگی و همچنین زندگی فردی شکل تازه تری داده و درهایی به روی بهتر شدن تحرک اقتصادی و اجتماعی باز می کند . جمعیت تحصیلکرده نقش عمده ای در بالا بردن میزان رشد اقتصادی اجتماعی کشور دارد .

مزایای آموزش جامعه در مقابله با فقر یک از حقایق شناخته شده است . والدینی که با تحصیلات کمتری دارند ، اهمیت کمتری برای آموزش قائل شده و غالباً نگرش خود را به فرزندان نیز منتقل می کنند . والدین تحصیلکرده از تحصیل فرزندان خود حمایت کرده و مشوق ادامه تحصیل آنها هستند . بعلاوه ، از امکانات بیشتری برای سرمایه گذاری آموزش فرزندان برخوردارند .

امروزه مطالعات متعددی بیانگر رابطه مستقیم بین تحصیل زنان ، کاهش باروری و بهبود سلامت کودکان می باشد . آموزش ابتدایی مهارتهای لازم برای خروج از فقر را به افراد می آموزد . آموزش امکان انتخاب دختران را در زمینه ازدواج ، زمان بچه دار شدن و چگونگی کسب درآمد افزایش می دهد . زنان بهتر آموزش دیده تجربیات بهتری در زمینه بهداشت باروری داشته ، در سن مناسب تری صاحب فرزنده شده ، فرزندان کمتری بدنیا می آورندو مرگ و میر کودکانشان نیز کمتر می باشد .

کارشناسان معتقدند که آموزش دختران برای کاهش فقر و افزایش توسعه الزامی است .فقر به معنای محرومیت افراد از مهارتهاو کاهش قدرت انتخاب آنهاست .

علیرغم همگانی شدن ثبت نام در مدارس ابتدایی و متوسطه در اکثر کشورهای توسعه یافته ، هنوز مشکلاتی بصورت ترک تحصیل زود هنگام تعداد زیادی از افراد و عدم دستیابی به مقطع آموزش متوسطه وجود دارد و این خروج زود هنگام از سیستم آموزشی در جوامعی با وضعیت پایین اجتماعی ، بیشتر دیده می شود .

حدود ۵۰ درصد جمعیت کشورهای فقیر آموزش ندیده اند . آگاهی به لزوم آموزش هنوز در بعضی از مناطق روستایی فقیر وجود ندارد . بعضی از خانواده ها توانایی ندارند که کودکان خود را به مدرسه بفرستند و ترجیح می دهند که آنها را برای کسب درآمدها به کارکردن وادارند . حتی در مناطقی که آموزش رایگان است بازهم بدلیل مشکل فقر امکان برخورداری از نعمت آموزش وجود ندارند . همچنین وجود معضلات اجتماعی مانند باندهای استثماری که کودکان را وادار می دارند که فقط به کار بیاندیشند ، نیز مانعی بر سر راه تحقق آموزش می باشد .

علیرغم آنکه فاصله تعداد دختران و پسران تحصیلکرده در تمام سطوح آموزش کاهش یافته است ، از حدود۹۰۰ میلیون بزرگسال بی سواد در جهان دو سوم این عده را از زنان تشکیل می دهند و همچنین دو سوم از ۱۳۰ میلیون کودکی که به مدارس ابتدایی نمی روند نیز دختر می باشند. با توجه به اینکه نقش زنان در تولد و رشد و بقای کودک بخصوص در سالهای اولیه زندگی امری حیاتی و شناخته شده می باشد ، لذا آموزش مادران در تعذیه مناسب کودکان و مراقبت از سلامتی آنها می تواند در پرورش نسلی سالم تاثیری بسزا داشته باشد . توجه به کیفیت آموزش نیز در تمام کشورهای توسعه یافته عمومی شده است و این امر از زمان ایجاد نارضایتی مکرر بعلت وجود فاصله بین مهارتهایی که افراد در مدرسه کسب کرده اند و مهارتهایی که در محیط کار مورد نیاز است در کانون توجه قرار گرفته است . این مسئله درحال حاضر در بسیاری از کشورهای درحال توسعه که در آنها اکثر مدارس با ازدحام جمعیت ،کمبود منابع و معلمین با تحصیلات کمتر مواجه هستند شیوع بیشتری دارد . یکی از پیامدهای رشد روز افزون جمعیت ، افزایش تعداد افراد سنین تحصیل و در نتیجه افزایش تقاضا برای امکانات آموزشی است . در کشور ما حدود ۳۰ درصد از جمعیت دانش آموزی مستلزم آن است که جوامع سهم عمده ای از منابع ملی را به بخش آموزش و پرورش اختصاص دهند .

سرمایه گذاری در امر آموزش بعنوان بالاترین اولویت کشورهای درحال توسعه شناخته شده است . درکشورهایی که درحال رشد سریع می باشند ، کاهش باروری غالباً با افزایش سرمایه گذاری در امر آموزش کودکان همراه است . این پدیده که بعنوان انتقال از کمیت به کیفیت شناخته شده است ، برای توسعه اقتصادی ضروری است . در واقع هزینه ای که در امر سرمایه گذاری آموزشی صرف می شود با در نظر گرفتن عرضه و تقاضا بازگشت سرمایه را از نظر اقتصادی بدنبال خواهد داشت و سرمایه گذاری آموزشی در سنین پایین موجب افزایش بهره وری در آینده می گردد

آیا می دانید؟
• زمانی که والدینتان بچه بودند، کمتر کسی نگران حفظ محیط زیست بود. زیرا آنها نمی دانستند محیط زیست در خطر است.
• آنها عادتهای بدی پیدا کردند؛ تا آن حد که می خواستند زباله تولید می کردند و به اتلاف انرژی می پرداختند؛ و مصرف ذخایر زمین را، صرفاً برای سرگرمی، افزایش دادند.
• امروزه اگر چه آگاهتر هستند ولی هنوز هم عادتهای بدی دارند. به همین دلیل بهتر است شما از حالا به فکر حبظ زمین باشید. زیرا وقتی بزرگ شوید، تغییر روش در زندگی برایتان سخت خواهد شد.

آنچه می توانید انجام دهید:
• برخی از مواردی که یاد گرفته اید با ملایمت، با والدین خود با دیگر بزرگترهایتان در میان بگذارید. از آنها خرده گیری نکنید یا آنها را استهزاء نکنید. فقط هر چند وقت یکبار حقایقی را در بارة محیط زیست به آنها بیاموزید. آنها خیلی علاقه مند خواهند شد.
• در عمل به آنها نشان دهید و مثال خوبی برای آنها باشید. اگر مایلید که کار بازیابی را خانة خود شروع کنید، بهترین راه متوجه کردن والدینتان این است که عمل بازیابی خودتان انجام دهید. زمانی که آنها مشاهده کنند که چه چیزی واقعاً برای شما اهمیت دارد، جداً دست به کار خواهند شد.
• با آنها در باره علاقه تان به آینده و اهمیت کمک آنها در مرافبت از زمین گفتگو کنید.
• هنگامی که آنها کار خوبی انجام می دهند، از آنها قدر دانی کنید. به آنها بگویید که کارشان را تحسین می کنید. هر کسی دوست دارد که احساس کند که کار درستی انجام می دهد.
• با یکدیگر مطالبی را دربارة زمین بخوانید.
• بالاتر از همه، این را به خاطر داشته باشید: شما و والدینتان و هر فرد دیگری در این امر با هم هستید. به یکدیگر کمک کنید تا همه بتوانیم به زمین کمک کنیم.

• اگر شما بچه ها (دوستان و همکلاسیهایتان) با بزرگترها صحبت کنید و به آنها یادآوری کنید که تا دیر نشده است با تغییر روش خود به سلامت کرة زمین بیندیشید، به آگاه ساختن بزرگترها کمک کرده اید که کار بسیار بزرگ و مهمّی است.
• بنابراین بحث دربارة لایة ازون را گسترش دهید! این بهترین راهی است که بچه ها می توانند برای نجات زمین انجام دهند

زمانی که والدینتان بچه بودند، کمتر کسی نگران حفظ محیط زیست بود. زیرا آنها نمی دانستند محیط زیست در خطر است.
• آنها عادتهای بدی پیدا کردند؛ تا آن حد که می خواستند زباله تولید می کردند و به اتلاف انرژی می پرداختند؛ و مصرف ذخایر زمین را، صرفاً برای سرگرمی، افزایش دادند.
• امروزه اگر چه آگاهتر هستند ولی هنوز هم عادتهای بدی دارند. به همین دلیل بهتر است شما از حالا به فکر حبظ زمین باشید. زیرا وقتی بزرگ شوید، تغییر روش در زندگی برایتان سخت خواهد شد.

آنچه می توانید انجام دهید:
• برخی از مواردی که یاد گرفته اید با ملایمت، با والدین خود با دیگر بزرگترهایتان در میان بگذارید. از آنها خرده گیری نکنید یا آنها را استهزاء نکنید. فقط هر چند وقت یکبار حقایقی را در بارة محیط زیست به آنها بیاموزید. آنها خیلی علاقه مند خواهند شد.
•

گسترش دادن و فراگیر کردن عقاید حفاظت از محیط زیست
قدرت همکاری بچه ها
می دانید قدرت همکاری بچه ها، چه کاری می تواند انجام دهد؟ خیلی کارها! شما فقط باید بدانید که چگونه آن را بکار گیرید! اگر شما نامه ای به رئیس جمهور نوشته اید که: ‹‹ کاری کنید که فاضلابها به رودخانه ها نریزند. ما می خواهیم وقتی بزرگ شدیم رودهای پاکیزه ای در کشورمان جریان داشته باشد›› یا ‹‹ از بریدن درختها و از بین بردن جنگلها جلوگیری شود. چون ما بچه ها دوست داریم که درختها و جنگلها باقی بمانند›› آن را به دوستانتان نشان دهید. آن وقت، آنها هم می خواهند به رئیس جمهور نامه بنویسند. هنگامی که شما تصمیم می گیرید غذای درون ظرفهای یکبار مصرف را نخرید، به دیگر بچه ها بگویید. آنها هم خرید ظرفهای یکبار مصرف را متوقف خواهند کرد.هنگامی که شما می خواهید در بارة شکاف لایة ازون یا باران اسیدی بیشتر بیاموزید، از معلمتان بپرسید. بچه های دیگر هم جوابهایی می خواهند. هنگامی که دوستانتان به شما می گویند که برای آشنا کردن دیگران با عقایدشان چه فعالیتهایی انجام می دهند، به آنها کمک کنید.
• مهمترین نکته ای را که باید به خاطر داشته باشید این است که میلیونها کودک وجود دارند، و اگر همگی شما عمل کنید، همة شما به حساب می آیید. همة شما می توانید نقشی ایفا کنید. اگر در این کتاب پیشنهادها و تفکراتی را می یابید که برای شما جالب است و از آنها خوشتان می آید، مطمئن باشید که بچه های دیگر هم آن را جالب می دانند. دنیا، مال شماست و حفاظت از آن هم بر عهدة شما. اما باید آگاه باشید. بچه ها هر قدر بیشتر بدانند، بیشتر می توانند مفید باشند.

به والدین خود آموزش دهید
آیا والدین شما به زمین توجهی دارند؟
الف) البته
ب) فقط روزهای تعطیل
ج) آنها خیلی پیر هستند
آیا می خواهید رازی را بدانید؟ والدین شما واقعاً به آنچه شما فکر می کنید توجه دارند، حتی اگر در بعضی موارد وانمود کنند که توجه ندارند. بنابراین شما با آموزش نکات مهمّی که شاید آنها ندانند، فرصتی دیگر برای کمک به زمین خواهید یافت.

با توجه به دیدگاههاى مطرح شده انسان، محور توسعه پایدار است و جامعه ‏اى مى‏تواند توسعه یابد که همه افراد آن ظرفیت توسعه پذیرى را داشته باشند و راهها و روشهاى مناسب براى حصول توسعه پایدار را بیابند.
در روند توسعه از نقش زنان نباید غفلت کرد. و البته نقش بزرگتر زنان از آن جهت نمود پیدا مى‏کندکه نقش محورى در خانواده ایفا مى‏کنند و پرورش دهنده انسان‏هاهستند .
با توجه به ارتباط مستقیم توسعه پایدار و حفاظت محیط زیست زنان نقش عمده‏اى در مبارزه با تخریب محیط زیست و تحقق توسعه پایدار دارند:
1 - زنان عامل اصلى انتقال فرهنگ و سواد زیست محیطى ،اصلاح فرهنگ مصرف و انتقال میراث معنوى و دانش زیست محیطى هستند و نقش مؤثرى در حفاظت از محیط زیست ایفا مى‏کنند. نظر به اینکه پرورش نسل نو و تربیت فرزندان به عهده مادران است چنانچه فرهنگ زیست محیطى در مادران رسوخ کند بخوبى مى‏توانند این میراث معنوى را به فرزندان خود منتقل کنند و به دلیل نقش مهمى که در مدیریت خانه دارند مى‏توانند برنامه ریزان اصلاح محیط زیست در خانه و محله خود باشند.
2 - زنان علاقه فطرى و توجه ذاتى و توان شگفت‏انگیز در مراقبت از محیط زیست خود دارند. در این مورد دیدگاه خاص اکوفمینیسم معتقد است طبیعت سرشتى زنانه دارد و زن نسبت به مرد به طبیعت نزدیکتر است. بر طبق این دیدگاه زن مرتبط با طبیعت و تجسم بخش آن است. برهان فمینیستى بوم‏شناختى مبتنى بر پذیرش رابطه خاص زنانه با طبیعت یابا ویژگى‏هاى صلح دوستانه است. به نظر اکوفمینیستها این همان آرمان بشرى و یا بخشى از آن است که باید جاى آرمان کنونى را بگیرد . اکوفمینیسم با تکیه بر برخى از ویژگى‏هاى مثبت زنان معتقد است اگر چنین ویژگى هایى را اقتباس کنیم همه ما و در نتیجه کره زمین روزگار بهترى خواهیم داشت.

– با ایجاد مصرف کننده بیش از اندازه

۲ – با تقلیل نیروی کار که به امکان داشتن درآمد بیشتر لطمه زده و مملکت را دچار عدم استفاده مطلوب از درآمدها می کند .

همه این عوامل باعث شده است که امروزه در کشورهای غیرصنعتی که در مرحله انفجار جمعیت قرار دارند ، نظامهای مختلف اجتماعی دچار عدم تعادل شده و با انواع مسائل و مشکلات اجتماعی روبرو شوند ؛ مشکلاتی از قبیل بیسوادی ، کمبود فضا ، کمبود اشتغال ، کمبود منابع طبیعی ، کمبود انرژی ، کمبود امکانات تفریحی ، کاهش رشد اقتصادی ، تاثیرات منفی بر منابع محیط و ... در این کشورها ، جمعیت به یک مشکل اجتماعی تبدیل شده است و سیاستمداران و صاحبنظران در جستجوی یافتن راه حلی برای حل این مشکل عمده هستند .